Bihar Board 10th Sanskrit Objective Questions and Answers

BSEB Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 1.
‘अशांति’ किस समास का उदाहरण है ?
(A) बहुब्रीहि
(B) कर्मधारय
(C) नत्र
(D) ययीभाव
उत्तर :
(C) नत्र

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 2.
‘नीलोत्पलम्’ में कौन सा समास है ?
(A) अव्ययीभाव
(B) बहुब्रीहि
(C) द्वन्द्व
(D) कर्मधारय
उत्तर :
(D) कर्मधारय

प्रश्न 3.
बहुव्रीहि समास का उदाहरण कौन है?
(A) हरिहरौ
(B) दलितबालकम्
(C) शिक्षा विहीना
(D) दिगम्बर:
उत्तर :
(D) दिगम्बर:

प्रश्न 4.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है?
(A) अव्ययीभाव
(B) बहुब्रीहि
(C) द्वन्द्व
(D) कर्मधारय
उत्तर :
(C) द्वन्द्व

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 5.
‘कर्मणि वीर:’ का समस्त पद कौन है?
(A) कर्मवीरः
(B) कर्मण:वीरः
(C) कर्मणेवीरः
(D) कर्मणावीरः
उत्तर :
(A) कर्मवीरः

प्रश्न 6.
‘धर्मः च अर्थः च कामः च’ का समस्त पद क्या होगा?
(A) धर्मार्थकामः
(B) धर्मार्थकामा:
(C) धर्मार्थकामौ
(D) धर्मार्थकामम्
उत्तर :
(B) धर्मार्थकामा:

प्रश्न 7.
‘पुरुष सिंहः’ का विग्रह कौन है?
(A) पुरुषः सिंहः
(B) पुरुषः एव सिंहः
(C) पुरुषः सिंह: इव
(D) पुरुष सिंहम्
उत्तर :
(C) पुरुषः सिंह: इव

प्रश्न 8.
‘अर्थाभावे’ का विग्रह क्या होगा?
(A) अर्थस्य अभावे
(B) अर्थाय अभावे
(C) आर्थम् अभावे
(D) अर्थेन अभावे
उत्तर :
(A) अर्थस्य अभावे

प्रश्न 9.
सम! के कितने भेद होते हैं?
(A) एक
(B) दो
(C) तीन
(D) चार
उत्तर :
(D) चार

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 10.
तत्पुरुष समास के कितने भेद होते हैं?
(A) एक
(B) छः
(C) तीन
(D) चार
उत्तर :
(B) छः

प्रश्न 11.
‘त्रिभुवनम्’ में कौन सा समास है?
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुब्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) द्विगु

प्रश्न 12.
‘चतुर्युगम्’ में कौन सा समास है?
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) द्विगु

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 13.
‘वीणापाणि में कौन सा समास है?
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(C) बहुव्रीहि

प्रश्न 14.
‘उपनगरम्’ में कौन सा समास है ?
(A) तत्पुरुष
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) अव्ययीभाव
उत्तर :
(D) अव्ययीभाव

प्रश्न 15.
‘कर्मकुशल: ‘ में कौन सा समास है?
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(D) तत्पुरुष

प्रश्न 16.
‘महापुरुषः’ में कौन सा समास है ?
(A) द्वन्द्व
(B) कर्मधारय
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) कर्मधारय

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 17.
‘अनंतः’ में कौन सा समास है ?
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) नञ्
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(C) नञ्

प्रश्न 18.
‘यथाशक्तिः ‘ में कौन सा समास है?
(A) तत्पुरुषः
(B) कर्मधारयः
(C) बहुव्रीहिः
(D) अव्ययीभावः
उत्तर :
(D) अव्ययीभावः

प्रश्न 19.
‘पाणिपादम् में कौन सा समास है ?
(A) बहुब्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) कर्मधारय
उत्तर :
(B) द्वन्द्व

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 20.
‘दिगम्बरः’ में कौन-सा समास है?
(A) अविवेकः
(B) महादेवः
(C) यथाकालं
(D) कालिदासः
उत्तर :
(A) अविवेकः

प्रश्न 21.
‘दिगम्बरः’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(A) बहुव्रीहि

प्रश्न 22.
‘देवदानवः’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(B) द्वन्द्व

प्रश्न 23.
‘कमलमुखम्’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

प्रश्न 24.
‘प्रतिनगरम्’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) कर्मधारय
(C) द्वन्द्व
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(D) अव्ययभाव

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 25.
‘राजपुत्रः’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) तत्पुरुष
(C) द्वन्द्व
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(B) तत्पुरुष

प्रश्न 26.
‘घनश्यामः’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

प्रश्न 27.
‘अयोग्यः’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) नञ्
(C) तत्पुरुष
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(B) नञ्

प्रश्न 28.
‘मृगकाको’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) कर्मधारय
(C) तत्पुरुष
(D) नज
उत्तर :
(B) कर्मधारय

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 29.
‘नीलकंठः’ में कौन-सा समास है ?
(A) बहुव्रीहि
(B) कर्मधारय
(C) तत्पुरुष
(D) अव्ययीभाव
उत्तर :
(A) बहुव्रीहि

प्रश्न 30.
‘कलाकुशलः’ में कौन-सा समास है ?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

प्रश्न 31.
‘वक्षपतितः’ में कोन-सा समास है ?
(A) बहुव्रीहि
(B) नञ्
(C) तत्पुरुष
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

प्रश्न 32.
‘रामाश्यामौ’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(B) द्वन्द्व

प्रश्न 33.
‘प्राचार्य’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्।
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 34.
‘लम्बोदरः’ में कौन-सा समास है ?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(A) बहुव्रीहि

प्रश्न 35.
‘देवौ’ में कौन-सा समास है?
(A) बहुव्रीहि
(B) द्वन्द्व
(C) तत्पुरुष
(D) नञ्
उत्तर :
(B) द्वन्द्व

प्रश्न 36.
‘आधारनिपुणः’ में कौन-सा समास है ?
(A) बहुव्रीहि
(B) नञ्
(C) तत्पुरुष
(D) अव्ययभाव
उत्तर :
(C) तत्पुरुष

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 37.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है?
(A) पञ्चतंत्रम्
(B) अनुशिवम्
(C) सपरिवारः
(D) गौरीशङ्करौ
उत्तर :
(B) अनुशिवम्

प्रश्न 38.
द्वन्द्व समास का उदाहरण कौन है?
(A) अतितापम्
(B) त्रिभुवनम्
(C) सपुत्रः
(D) पितरौ
उत्तर :
(D) पितरौ

प्रश्न 39.
‘द्विगु समास का उदाहरण कौन है?
(A) वर्णनम्
(B) दुरात्मा
(C) पञ्चपात्रं
(D) गङ्गाशोणं
उत्तर :
(A) वर्णनम्

प्रश्न 40.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है ?
(A) अनुवर्णम्
(B) दुरात्मा
(C) पञ्चपात्रं
(D) गङ्गाशोणं
उत्तर :
(A) अनुवर्णम्

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 41.
बहुव्रीहि समास का उदाहरण कौन है?
(A) अनुवर्णम्
(B) दुरात्मा
(C) पञ्चपात्रं
(D) गङ्गाशोणं
उत्तर :
(B) दुरात्मा

प्रश्न 42.
द्वन्द्व समास का उदाहरण कौन है?
(A) अनुवर्णनम्
(B) दुरात्मा
(C) पञ्चपात्रं
(D) गङ्गाशोणं
उत्तर :
(D) गङ्गाशोणं

प्रश्न 43.
कर्मधारय समास का उदाहरण कौन है?
(A) यतुर्युगम्
(B) चित्रग्रीवः
(C) प्रतिगृहम्
(D) महावीरः ।
उत्तर :
(D) महावीरः ।

प्रश्न 44.
द्विगु समास का उदाहरण कौन है ?
(A) यतुर्युगम्
(B) चित्रग्रीवः
(C) प्रतिगृहम्
(D) महावीरः
उत्तर :
(A) यतुर्युगम्

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 45.
बहुव्रीहि समास का उदाहरण कौन है?
(A) यतुर्युगम्
(B) चित्रग्रीवः
(C) प्रतिगृहम्
(D) महावीर
उत्तर :
(B) चित्रग्रीवः

प्रश्न 46.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है?
(A) यतुर्युगम्
(B) चित्रग्रीवः
(C) प्रतिगृहम्
(D) महावीरः
उत्तर :
(B) चित्रग्रीवः

प्रश्न 47.
कर्मधारय समास का उदाहरण कौन है?
(A) अविवेकः
(B) महादेवः
(C) यथाकालं
(D) कालिदासः
उत्तर :
(D) कालिदासः

प्रश्न 48.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है?
(A) अविवेकः
(B) महादेवः
(C) यथाकालं
(D) कालिदासः
उत्तर :
(C) यथाकालं

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 49.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है?
(A) पीताम्बरम्.
(B) दशाननः
(C) राजपुत्रः
(D) यथाशक्ति
उत्तर :
(D) यथाशक्ति

प्रश्न 50.
द्विगु समास का उदाहरण कौन है?
(A) अतितापम्
(B) त्रिभुवनम्
(C) सपुत्रः
(D) पितरौ
उत्तर :
(B) त्रिभुवनम्

प्रश्न 51.
अव्ययीभाव समास का उदाहरण कौन है ?
(A) अतितापम्
(B) त्रिभुवनम्
(C) सपुत्रः
(D) पितरौ
उत्तर :
(B) त्रिभुवनम्

प्रश्न 52.
बहुव्रीहि समास का उदाहरण कौन है ?
(A) पञ्चतंत्रम्
(B) अनुशिवम्
(C) सपरिवारः
(D) गौरीशङ्करौ
उत्तर :
(C) सपरिवारः

प्रश्न 53.
द्वन्द्व समास का उदाहरण कौन है ?
(A) पञ्चतंत्रम्
(B) अनुशिवम्
(C) सपरिवारः
(D) गौरीशङ्करौ
उत्तर :
(D) गौरीशङ्करौ

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 54.
‘प्रतिदिनम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) दिनस्य दिनस्य इति
(B) दिने दिने प्रति
(C) दिनं दिनं प्रति
(D) प्रति प्रति दिनं
उत्तर :
(C) दिनं दिनं प्रति

प्रश्न 55.
‘उपनगरम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) नगरस्य समीपम्
(B) नगरस्य समीपम
(C) नगर समीपम्
(D) नगरस्य समीपम्
उत्तर :
(A) नगरस्य समीपम्

प्रश्न 56.
‘राजपुत्रः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) राज्ञ पुत्र
(B) राज्ञ पुत्रः
(C) राज्ञः पुत्रः
(D) राज्ञः पुत्र
उत्तर :
(C) राज्ञः पुत्रः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 57.
‘कमलमुखम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) कमल इव मुखम्
(B) कमलम् इव मुख
(C) कमल इव मुख
(D) कमलम् इव मुखम्
उत्तर :
(D) कमलम् इव मुखम्

प्रश्न 58.
‘नीलकंठः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) नीलः चासौ कंठः
(B) नील चासौ कंठः
(C) नीलः चासा कंठः
(D) नीलः चासौ कंठ
उत्तर :
(A) नीलः चासौ कंठः

प्रश्न 59.
‘अधर्म:’ का विग्रह क्या होगा?
(A) न धर्मः
(B) न धर्म
(C) न धमः
(D) न धरम
उत्तर :
(A) न धर्मः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 60.
‘सिंहासनम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) सिंहचिह्नितम् आसनम
(B) सिंहचिह्नितम आसनम्
(C) सिंहचिह्नितम् आसनम्
(D) सिंहचिह्नितम् आसनम्
उत्तर :
(C) सिंहचिह्नितम् आसनम्

प्रश्न 61.
‘प्राचार्यः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) प्रगतः आचार्यः
(B) प्रगतः आचार्य
(C) प्रगत आचार्यः
(D) प्रगतः आचार्यः
उत्तर :
(D) प्रगतः आचार्यः

प्रश्न 62.
‘मासपूर्वः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) मासेन पूर्वः
(B) मास पूर्वः
(C) मासन पूर्वः
(D) मासेन पूर्व
उत्तर :
(A) मासेन पूर्वः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 63.
‘वक्षपतितः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) वृक्षात पतित
(B) वृक्षात् पतितः
(C) वृक्ष पतितः
(D) वृक्षात् पतित
उत्तर :
(B) वृक्षात् पतितः

प्रश्न 64.
‘मातापितरौं’ का विग्रह क्या होगा?
(A) माता पिता च
(B) माता च पिता
(C) माता पिता
(D) माता च पिता च
उत्तर :
(D) माता च पिता च

प्रश्न 65.
‘पाणिपादम् का विग्रह क्या होगा?
(A) पाणि च पादम् च
(B) पाणि च पादम्
(C) पाणि पादम् च
(D) पाणि च पादम च
उत्तर :
(A) पाणि च पादम् च

प्रश्न 66.
‘त्रिभुवनम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) त्रयाणां भुवनां समाहार
(B) त्रयाणां भुवनानां समाहारः
(C) त्रयाणां भुवना समाहारः
(D) त्रयाणा भुवनां समाहारः
उत्तर :
(B) त्रयाणां भुवनानां समाहारः

प्रश्न 67.
‘कर्मकुशल: ‘ का विग्रह क्या होगा?
(A) कर्मणि कुशल
(B) कर्मण कुशलः
(C) कर्मणि कुशलः
(D) कर्म कुशलः
उत्तर :
(C) कर्मणि कुशलः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 68.
‘नदीतटम्’ का विग्रह क्या होगा?
(A) नद्यास्य तटम्
(B) नद्याः तटम्
(C) नद्या तटम्
(D) नद्यः तटम्
उत्तर :
(B) नद्याः तटम्

प्रश्न 69.
‘जलप्रवाहः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) जलस्य प्रवाह
(B) जल प्रवाहः
(C) जले प्रवाहः
(D) जलस्य प्रवाहः
उत्तर :
(D) जलस्य प्रवाहः

प्रश्न 70.
‘राष्ट्रपतिः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) राष्ट्रस्य पतिः
(B) राष्ट्रस्य पति
(C) राष्ट्र पतिः
(D) राष्ट्रस्य पतिम्
उत्तर :
(A) राष्ट्रस्य पतिः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 71.
‘महावीरः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) महीं वीरः
(B) महान् वीरः
(C) महान वीर
(D) महा वीरः
उत्तर :
(B) महान् वीरः

प्रश्न 72.
‘महात्माः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) महा आत्माः
(B) महा आत्मा
(C) महान् आत्मा
(D) महान आत्मा
उत्तर :
(C) महान् आत्मा

प्रश्न 73.
‘देवब्राह्मणः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) देवा पूजकः ब्राह्मणः
(B) देवः पूजयः ब्राह्मणः
(C) देवपूजकः ब्राह्मणः
(D) देवः पूजनीय ब्राह्मणः
उत्तर :
(C) देवपूजकः ब्राह्मणः

प्रश्न 74.
‘श्रीरामः’ का विग्रह क्या होगा?
(A) श्रीमान युक्तः रामः
(B) श्रीमत् युक्तः रामः
(C) श्री युक्त रामः
(D) श्रीः युक्तः रामः
उत्तर :
(D) श्रीः युक्तः रामः

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 75.
‘गवां शाला’ का समस्त पद क्या होगा?
(A) गोशाले
(B) गोशाला
(C) गाशाला
(D) गौशाला
उत्तर :
(B) गोशाला

प्रश्न 76.
‘उपनगरम्’ में समास के नाम बताएं।
(A) अव्ययीभाव
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(A) अव्ययीभाव

प्रश्न 77.
‘कर्मकुशलः’ में समास के नाम बताएँ।
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(D) तत्पुरुष

प्रश्न 78.
‘महापुरुषः’ में समास के नाम बताएँ।
(A) द्वन्द्व
(B) कर्मधारय
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) कर्मधारय

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 79.
‘अनंतः’ में समास के नाम बताएँ ।
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) नञ्
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(C) नञ्

प्रश्न 80.
‘यथाशक्तिः ‘ में कौन समास है ? .
(A) तत्पुरुषः
(B) कर्मधारयः
(C) अव्ययीभावः
(D) बहुव्रीहिः
उत्तर :
(C) अव्ययीभावः

प्रश्न 81.
समास के कितने भेद होते हैं ? ।
(A) एक
(B) दो
(C) तीन
(D) चार
उत्तर :
(D) चार

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 82.
तत्पुरुष समास के कितने भेद होते हैं ?
(A) एक
(B) दो
(C) तीन
(D) चार
उत्तर :
(B) दो

प्रश्न 83.
‘त्रिभुवनम्’ में समास के नाम बताएँ।
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) द्विगु

प्रश्न 84.
‘चतुर्यगम्’ में समास के नाम बताएँ।
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(B) द्विगु

Bihar Board 10th Sanskrit Grammar Objective Answers समासः

प्रश्न 85.
‘वीणापाणि’ में समास के नाम बताएँ।
(A) द्वन्द्व
(B) द्विगु
(C) बहुव्रीहि
(D) तत्पुरुष
उत्तर :
(C) बहुव्रीहि